Πέμπτη, 05 12 2024

Ο οισοφάγος είναι ένα όργανο που μοιάζει με σωλήνα και αποτελεί το αρχικό τμήμα του πεπτικού μας συστήματος. Μεταφέρει τις τροφές από το στόμα στο στομάχι, ξεκινώντας από τον τράχηλο, περνώντας από τον θώρακα και φτάνοντας στην κοιλιά. Η πορεία και η θέση του (έρχεται σε επαφή με ζωτικά όργανα, καρδιά, μεγάλα αγγεία, τραχεία) καθιστούν τις επεμβάσεις σ’αυτόν δύσκολες και επικίνδυνες.
Ο καρκίνος, που είναι η συχνότερη κακοήθης πάθηση του οισοφάγου,  είναι ευτύχώς σπάνια νόσος αφού αποτελεί ένα από τους πιο επιθετικούς και θανατηφόρους καρκίνους. Για την αναπτυξη του καρκίνου του οισοφάγου ενοχοποιούνται διάφοροι παράγοντες με συχνότερους το κάπνισμα, το οινόπνευμα, την αχαλασία, τα εγκαύματα και τον οισοφάγο Barrett. Ο οισοφάγος Barrett θεωρείται προκαρκινωματώδης κατάσταση και οφείλεται σε χρόνια γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση που δεν έχει αντιμετωπιστεί.

Συμπτώματα του καρκίνου του οισοφάγου      

Συνήθως η διάγνωση του καρκίνου του οισοφάγου γίνεται καθυστερημένα όταν η νόσος έχει φτάσει σε προχωρημένα στάδια. Στα αρχικά στάδια, δυστυχώς δεν παρουσιάζει καθόλου συμπτώματα ή απλώς εμφανίζει άτυπα συμπτώματα από το ανώτερο πεπτικό. Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του καρκίνου αυτού είναι η δυσκαταποσία η οποία αρχικά αφορά τις στερεές τροφές και στη συνέχεια και τα υγρά. Άλλα συμπτώματα, που εμφανίζονται συνήθως στα προχωρημένα στάδια της νόσου, είναι η απώλεια βάρους, η αναιμία, ο πόνος και η βραχνάδα.
Για την διάγνωση του καρκίνου του οισοφάγου είναι απαραίτητος ο ενδοσκοπικός έλεγχος –οισοφαγογαστροσκόπηση- και η λήψη βιοψιών. Επίσης ο ακτινολογικός έλεγχος με διάβαση ανώτερου πεπτικού και αξονική τομογραφία ή διοισοφάγιο υπερηχογράφημα βοηθούν στη σταδιοποίηση της νόσου.
Λόγω της επιθετικότητας του καρκίνου του οισοφάγου πρέπει πάντα να ελέγχουμε κάθε περίπτωση πιθανής δυσκαταποσίας ή παρόμοιων συμπτωμάτων, προκειμένου να μπορέσουμε να διαγνώσουμε την νόσο όσο πιο έγκαιρα γίνεται.

Αντιμετώπιση του καρκίνου του οισοφάγου

Η αντιμετώπιση του καρκίνου του οισοφάγου εξαρτάται από το στάδιο και την εντόπιση του όγκου. Η χειρουργική είναι η μόνη θεραπεία που μας δίνει πιθανότητες να αντιμετωπίσουμε ριζικά την νόσο, στις περιπτώσεις όμως που η διάγνωση και η επέμβαση γίνεται έγκαιρα και σε πρώϊμα στάδια. Στη φαρέτρα της ογκολογίας έχουμε επίσης την χημειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία, όπου στην περίπτωση του οισοφάγου εφαρμόζονται σε μεγάλο βαθμό. Στους ασθενείς που η διάγνωση του καρκίνου γίνεται σε προχωρημένα στάδια, συνήθως η επέμβαση γίνεται για βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους, για να μπορούν να καταπίνουν την τροφή, να μην πνίγονται με τα σάλια τους και για να μην πονάνε. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί και ενδοσκοπικές τέχνικές που βοηθούν στη παρηγορητική αντιμετώπιση του καρκίνου του οισοφάγου.    

Οισοφαγεκτομή

Οισοφαγεκτομή ονομάζεται η χειρουργική εκτομή και αφαίρεση του οισοφάγου ή τμήματος του και η αντικατάσταση του από τμήμα άλλου οργάνου του πεπτικού σωλήνα. Πραγματοποιείται ως επί το πλείστον σε ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο του οισοφάγου και πολύ σπάνια σε προχωρημένες ή παραμελημένες καλοήθεις παθήσεις.
Η βαρύτητα των οισοφαγεκτομών είναι μεγάλη, με αυξημένα ποσοστά νοσηρότητας και θνητότητας, λόγω αφ’ενός της επιθετικότητας του οισοφαγικού καρκίνου και αφ’ετέρου της δυσκολίας και επικινδυνότητας αυτής καθ’αυτής της επέμβασης. Η θέση και η πορεία του οισοφάγου καθιστούν την εκτομή και την αντικατάσταση του επίπονη για τον οργανισμό διαδικασία, αφού πρέπει να γίνουν εκτεταμένοι εγχειρητικοί χειρισμοί στον τράχηλο, στον θώρακα και στην κοιλιά. Επίσης στην πορεία του έρχεται σε επαφή με ζωτικά όργανα όπως η τραχεία, τα νεύρα του τραχήλου, η καρδιά, τα πνευμόνια, η αορτή και τα μεγάλα αγγεία του θώρακα.
Συχνότερα η οισοφαγεκτομή πραγματοποιείται με τομή στην κοιλιά και με δεξιά θωρακοτομή. Κάποιες φορές μπορεί να χρειαστεί και επιπλέον τομή στην αριστερή πλευρά του τραχήλου. Στα πρώϊμα στάδια της νόσου η οισοφαγεκτομή μπορεί να γίνει μόνο με τομή στη κοιλιά και στον τράχηλο, επέμβαση η οποία έχει πολύ λιγότερες επιπλοκές. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις όπου ο όγκος βρίσκεται στο ανώτερο τμήμα του οισοφάγου, χρειάζεται μαζί με τον οισοφάγο να αφαιρεθεί ο φάρυγγας και ο λάρυγγας και να γίνει μόνιμη τραχειοστομία. Το είδος της οισοφαγεκτομής θα εξαρτηθεί, εκτός από την έκταση της νόσου και από το τμήμα του οισοφάγου που έχει προσβληθεί (άνω, μέσο ή κάτω τριτημόριο).
Για την αποκατάσταση της συνέχειας του πεπτικού σωλήνα, μετά την αφαίρεση του οισοφάγου, χρησιμοποιούμε μόσχευμα από άλλο τμήμα του γαστρεντερικού συστήματος. Συνήθως η αντικατάσταση γίνεται με γαστρικό σωλήνα ή τμήμα του παχέως εντέρου, και σπανιότερα με τμήμα του λεπτού εντέρου.