Το λεπτό έντερο έχει μήκος 3 εως 4 περίπου μέτρα, ξεκινάει από το στομάχι και καταλήγει στο παχύ έντερο, καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της κάτω κοιλιάς και διαιρείται σε τρία τμήματα, το δωδεκαδάκτυλο, την νήστιδα και τον ειλεό. Οι λειτουργίες του αφορούν στη πέψη και στην απορρόφηση των τροφών. Με την πέψη γίνεται διάσπαση των τροφών σε μικρομοριακές ενώσεις έτσι ώστε να μπορέσουν να απορροφηθούν από τις εξειδικευμένες δομές του βλεννογόνου του εντέρου που ονομάζονται λάχνες. Το έντερο προκειμένου να διασπάσει, να αναμείξει και να απορροφήσει τις τροφές έχει μιά έντονη και πολύπλοκη κινητικότητα, όπως επίσης και την ικανότητα να εκκρίνει διάφορες ουσίες και ορμόνες.
Οι παθήσεις που αφορούν το λεπτό έντερο, παρά το μεγάλο μέγεθος και την πολύπλοκη λειτουργία του, είναι περιορισμένες. Ευτυχώς τα νεοπλάσματα είναι πολύ σπάνια με πιο συχνά τα λειομυώματα, τα οποία εκδηλώνονται συνήθως με εντερορραγία ή ειλεό (απόφραξη του εντέρου). Μπορεί επίσης να εμφανιστούν διαφόρων μορφών πολύποδες, μονήρεις ή στα πλαίσια κάποιου συνδρόμου πολυποδίασης. Τα κακοήθη νεοπλάσματα, ευτυχώς είναι πολύ σπάνια στο λεπτό έντερο.
Μιά άλλη νόσος που προσβάλλει το λεπτό έντερο και για την οποία μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση είναι η νόσος του Crohn, η οποία είναι μια φλεγμονώδης νόσος που μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε τμήμα του πεπτικού σωλήνα. Εκδηλώνεται κυρίως με διάρροιες, πόνο, κακουχία και πυρετό, και παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις. Η χειρουργική παρέμβαση είναι αναγκαία όταν εκδηλωθούν στενώσεις εντερικών ελίκων, αποφράξεις τμημάτων λεπτού εντέρου ή αποστήματα και συρίγγια.
Μεσεντέρια ισχαιμία: Η ελάττωση της αιματικής ροής των σπλάχνων είναι μια σοβαρότατη κατάσταση που προκαλεί ισχαιμία στο λεπτό έντερο και συχνά νέκρωση του. Λόγω κυρίως αθηροσκλήρυνσης και θρόμβων ή σπανιότερα εμβόλων, ή σπασμού αποφράσσονται τα αγγεία του λεπτού εντέρου με αποτέλεσμα την νέκρωση κάποιου τμήματος του λεπτού εντέρου, και κάποιες φορές και του παχέως. Η οξεία μορφή της μεσεντέριας ισχαιμίας, που είναι και η σοβαρότερη και συχνά θανατηφόρα, εκδηλώνεται ύπουλα με πόνο και ήπια ενοχλήματα, σε ασθενείς μεγάλης ηλικίας, κατά κανόνα με καρδιακά προβλήματα και αρρυθμίες. Σύντομα, με την νέκρωση του εντέρου, παρουσιάζεται περιτονίτιδα με έντονα συμπτώματα και καταπληξία. Η αντιμετώπιση της νόσου συνήθως γίνεται καθυστερημένα και σπανίως προλαμβάνουμε την νέκρωση του εντέρου. Εάν το έντερο νεκρωθεί, γίνεται εκτομή και αφαίρεση του νεκρωμένου τμήματος, με προσπάθεια να διατηρηθεί ικανό μήκος εντέρου προκειμένου ο ασθενής να μπορεί να τραφεί.
Συμφυτικός ειλεός: Με τον όρο ειλεός εννοούμε την αδυναμία προώθησης του εντερικού περιεχομένου. Η πιο συχνή αιτία ειλεού του λεπτού εντέρου είναι οι συμφύσεις που δημιουργούνται ανάμεσα στα σπλάχνα, από προηγούμενες συνήθως επεμβάσεις, οι οποίες κάποια στιγμή μπλοκάρουν και αποφράσσουν το έντερο προκαλώντας αποφρακτικό συμφυτικό ειλεό. Τα συμπτώματα της κατάστασης αυτής εμφανίζονται κατά κανόνα οξέως, με εμέτους, κοιλιακό άλγος και αναστολή αποβολής αερίων και κοπράνων. Η αντιμετώπιση του συμφυτικού ειλεού είναι μιά επείγουσα κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα με εισαγωγή στο νοσοκομείο. Η χειρουργική αντιμετώπιση πρέπει να γίνει έγκαιρα για να αποσυμφορηθεί το λεπτό έντερο και να αποφευχθεί ισχαιμία και νέκρωση τμήματος του.
Εντερεκτομή λεπτού εντέρου: Η συνηθέστερη επέμβαση στο λεπτό έντερο είναι η εντερεκτομή, δηλαδή η εκτομή και αφαίρεση κάποιου τμήματος του, η οποία γίνεται για να αφαιρεθεί κάθε βλάβη ή πάθηση του οργάνου. Το μεγάλο μήκος του εντέρου μας δίνει την δυνατότητα να αφαιρέσουμε αρκετά μεγάλο μέρος του. Το εναπομείναν εντερικό τμήμα έχει την δυνατότητα να αντιρροπίζει την λειτουργία του αφαιρεθέντος, εάν βέβαια έχει παραμείνει ικανό μήκος του. Η συνέχεια του πεπτικού σωλήνα αποκαθίσταται με αναστόμωση του ίδιου του λεπτού εντέρου.